ترکمن سسی-چندی است که ما در کانالهای تلگرامی خویش از آموزش زبان ترکمنی حرف می زنیم که خیلی خوب است.
اما به چند نکته باید توجه داشت و بسیار زیرکانه عمل کرد،که در این راه علمای دینی در این روشنگری نقش بسیار مهمی دارند.
تا آنجایی که من مطالعه و مقایسه ای بین طرح و توطئه استعمار در ایران و ترکیه داشته ام،یکی از دلایل موفقیت استعمار در ترکیه جاانداختن استفاده از حروف لاتین به جای حروف فارسی در نوشتن بود که به کمک آتاتورک انجام شد.
این کار چند عیب داشت:مهمترین آن بیگانه کردن نسلها با گذشته خود بود،زیرا جدایی نوشتاری یا هر چیز دیگری بنامید اتفاق افتاده بود.
دیگر نسل نو نمی توانست متون گذشته خود را که با الفبای عربی بود بخواند و با فرهنگ خود بیگانه شد چرا که آنها دیگر به لاتین می نوشتند و نمی توانستند متون پربار قدیمی را بخوانند و در زندگی بکار برند.
الان هم به نظر من همان اتفاق خواهد افتاد اگر ما بدون تفکر الفبای لاتین را برای ترویج نوشتار صحیح زبانمان استفاده کنیم.دیگر نباید انتظار داشته باشیم که هر کس بتواند اشعار بزرگ شاعر ترکمن مختوم قلی را براحتی بخواند چرا که جدایی فرهنگی مورد نظر استعمار اتفاق افتاده است.پس باید هوشیارانه عمل کرد.
همین توطئه همزمان در ایران در رژیم پهلوی اجرا شد که با هشیاری علمای اهل سنت و برادران شیعه به شکست انجامید،اگر ایستادگی آنان نبود ما نیز امروزه نمی توانستیم از منابع گذشته خود استفاده کنیم و این یعنی غلبه راحت تر بیگانگان بر فرهنگ غنی اسلامی همچنانکه ما ناخواسته این فرهنگ را با فرستادن کودکان عزیزمان به آموزشگاههای زبان انگلیسی در وجود آنها نهادینه می کنیم و بعد دو دستی بر سر خود می زنیم که چرا فرزندان ما ادب را رعایت نمی کنند و دوستی ها بین نامحرم و دیگر عواقب آن زیاد شده است غافل از اینکه زبان فرهنگ را هم با خود می آورد و تغییر الفبا به لاتین هم کمک کار بسیار خوبی است.
دیگران را از این طوطئه آگاه کنیم.
عبدالرحمان خدری دانشجوی زبان
دیدگاهها
دكتر كوروش صفوی استاد زبانشناسی دانشگاه علامه طباطبایی:
راه حلی برای مشكلات خط كنونی فارسی وجود ندارد، و پیشنهاد استفاده از خط رومیایی را مطرح میكند.
دلیلش واضحه چون اولا مانند رسم الخط فارسی بی قاعده نیست. مثلا شما کلمه آب ترکمنی را به چند صورت میتونی بنویسی؟!!!
دوما یک ملت باید فقط باید یک رسم الخط داشته باشه و الان اکثر ترکمن های دنیا به لاتین مینویسن حتی توی ایران هم خیلی طرفدار داره.
قران و نماز و اذان و کل متون دینی به عربی است قران عربی را باید به الفبای عربی خواند الان مردم ترکیه قران عربی را نمی توانند بخواند و در زمان اتاتورک چون ترکیه با عرب ها دشمنی داشت دستور داد اذان را هم ترکی بگریند و کلمات عربی و فارسی ترکی عثمانی را با جایگزین های اروپایی یا کلمات من در آوردی جایگزین کرد و خط را نیز به لاتین تغییر داد در حالی که الفبای لاتین برای زبان های لاتین است با کمی تغییر الفبای فارسی عربی می شود الفبای ترکمنی درست کرد مثل ترکی ایغوری که با کمی تغییر با همین خط خودمان می نویسد یا الفبای اردو پاکستانی که چند حرف به الفبای عربی اضافه کردند
گفته لاتین باعث جدایی با ادبیات پیشین میشه اتفاقا با لاتین راحت تر میشهبا ادبیات قدیم ارتباط برقرار کرد الان کسی میتونه یکی کتاب عربی یکی از بزرگترین شاعران معاصر کریم قربان نفس رو پیدا کنه؟؟ لاتینش رو چطور؟؟ من هم رسمالخط عربی رو بلدم هم لاتین لاتین رو راحتتر میشه خوند بخصوص کلمه نا آشنا باشه چون نوشتار لاتین ثابته همانطور که نوشته میشه خونده هم میشه اما لاتین خیر مثلا "و" معادل o u ü ö هست "ی" i ýy هستش خوندن رو سخت میکنه بعدش ما فقط گذشته نداریم آینده هم داریم تو گذشته هر کتابی بوده به لاتین تبدیل شده (تعداشون محدوده) مثلا کتاب دده قورت که تازه یافت شد الان نسخه لاتینش هست بعدش الان یک نرم افزار بیاد چه کسی میتونه با رسم الخط عربی تورکمتی هماهنگ کنه؟ با کدوم هزینه و پول؟؟ ادبیات حال حاضر ترکمنستان رو کی به عربی بر میگردونه تا موانان ما با ادبیات معاصر ترکمن ها آشنا بشن؟؟
تهش خواستم بگم با دانشجوی زبان بودن کار حل نمیشه دوست مت یکم تحقیق کن منصف باش
به نقل از قزاق:
خواستم بگم ایشون خوب ننوشتن قاراقالپاق اونجا هم تورکمن نداره فکر کنم منظورش رسم االخط عربی هست که در همه جای ترکستان قدیم بخصوص قزاقستان رایج بود نه زبان ترکمنی :) البته اون زمان همه تقریبا یجور مینوشتن تورکمن ها به سشیوه خودشون نبود بلکه معیار بود قزاق ها هم معیار مینوشتن مثلا اون زمان از حرف "لار یا لر" برای جمع استفاد میکردن الان با شیوه قزاقی مینویسین اما شما ها هم تبدیل کردین به لاتین البته چند سال دیگه