ترکمن سسی – نورمحمد دانشمند: نیکوکاری از طبيعت نوع دوستی انسان نشات می گیرد و با توجه به آثار مثبت فراوانی که این پدیده در انسجام و همبستگی ملی و اجتماعی دارد ، امروزه ضرورت توسعه و فرهنگ سازی آن با استفاده از همه ظرفیت های اجتماعی به شدت احساس می شود.
این احساس در مناسبت های خاص از قبیل اعیاد ملی و مذهبی همانند عید قربان و عید فطر ، ماه رمضان و ... بیشتر ملموس تر می شود زمانی که لازم است تا بیشتر به فکر افراد نیازمند و کم بضاعت جامعه باشیم زیرا که به فکر همنوع بودن و نیکوکاری در آموزه‌های دینی ما مسلمانان به‌صورت جدی مورد توجه قرار گرفته است.
خداوند متعال در قرآن کریم نیکوکاران را کسانی دانسته که ایمان به خدا، رسول، قرآن و آخرت دارند و در کنار رسول در این راه تلاش و به دیگران نیکی می کنند و این نیکی آنان به گونه ای شایسته و کامل انجام می گیرد.
پدیده محرومیت، یک واقعیت اجتماعی است و نمی توان آن را انکار کرد و در جامعه و دور و بر ما هستند کسانی که برای تامین نیازمندی های خود به ویژه در ایام خاص و مناسبت های اجتماعی با مشکلاتی مواجه هستند از این روی جهت کاهش فاصله طبقاتی و برای سوزاندن ریشه فقر و محرومیت نیکوکاری و کمک به همنوعان ضرورت انکار ناپذیری است. در این چنین مواقعی جامعه پویا با فرهنگ غنی اسلامی باید نشان دهد در این دنیای پرمشغله هنوز هم انسانیت و محبت فراموش نشده است.
با استفاده از همه ظرفیت های موجود اجتماعی ، از شورای اسلامی شهر و روستا تا سازمان های مردم نهاد و رسانه ها براي ترويج و فرهنگ سازی اين عمل پسنديده و ارزشمند در همه بستر های جامعه برنامه‌ريزي و تلاش‌هاي گسترده‌اي صورت گيرد.
در این زمینه نقش و کارکرد شوراهاي اسلامي شهر و روستا بسیار با اهمیت است. این نهاد که دارای پشتوانه مردمی بالایی است ، در چهارچوب قانون نیز وظيفه دارند ضمن شناسايي كمبودها و کاستی های جامعه محلی خود ، زمينه‌ي رفع مشكلات و نارسائی ها را از طریق جلب مشارکت های مردمی فراهم آورند.
البته همراهی و همکاری اصناف و کاسبان با انصاف هم برای تحقق این مهم ضروری است.به طوری که این قشر از جامعه با قناعت به سود معقول و منصف بودن می توانند نقش به سزایی در حمایت از نیازمندان و افراد کم بضاعت داشته باشند.
در گوشه و کنار دنیا مردمان با فرهنگ های مختلف این شاخه مهم اخلاق اجتماعی را به شیوه های گوناگون اجرا می کنند تا هر چند اندک فاصله طبقاتی موجود در جامعه را پوشش بدهند و شادی خود را با همنوعان خود سهیم باشند.به عنوان مثال در ایام خاص مثل شب های عید فروشندگان در برخی کشورهای اروپایی برای رعایت حال مشتریان کم بضاعت اجناس را با تخفیف های قابل ملاحظه می فروشند.
چند روز پیش و در آستانه عید قربان در خبرها آمده بود که یک خیر ترکیه ای همه میوه و سبزی های یک بازار محلی در شهر استانبول را خریده و در میان مردم به رایگان توزیع کرده بود. در یک مورد دیگر ، دوستی تعریف می کرد که در روز عید قربان امسال یک خیر گرگانی در محله کوی طبیعت پول پخت یک روزه یک نانوایی را پرداخته تا روز عید نان به رایگان در اختیار مردم قرار گیرد.
در نمونه ای دیگر از این گونه کارهای نیک ، چند روز پیش روز عید قربان در روستای دوزالوم در منطقه مرزی داشلی برون ، خیری 20 راس بره قربانی و 400 بسته شیرینی عید به نیازمندان آن روستا اهدا کرده بود.
این نکته را هم مد نظر داشته باشیم که رسانه ها با نگرش خلاقانه به موضوع و انعکاس فرهنگ نیکوکاری در جامعه می توانند در ترویج فرهنگ نیکوکاری می تواند کمک شایانی داشته باشند.رسانه‌ها با پوشش کارهای خیر از این نوع می‌توانند جامعه را به سمتی سوق دهند که همانند گذشته نیکوکاری و نوع دوستی در بین مردم پررنگ تر شود.به شایستگی مردم را به نوع دوستی و نیکوکاری تشویق کنند و همکاری ، تعاون و نوع‌دوستی را در جامعه به صورت مردمی و خودجوش درآورند.وقتی روحیه احسان در جامعه دینی تقویت شود و این امور به فرهنگ مردمی تبدیل شود، شور و نشاط زیاد شده و اثرش چندین برابر می شود.
البته رسانه‌ها همواره سعی کرده‌اند که در این زمینه ها تلاش بکنند و بخش هایی را تا حدودی پوشش داده اند اما فعالیت آنها چنان چشمگیر نبوده و هنوز تا نهادینه شده این فرهنگ در جامعه ما نیاز هست تارسانه ها هم بیش از پیش تلاش نمایند.
اگر مفهوم نیکوکاری که در فرهنگ غنی اسلام موجود است به معنای واقعی مورد توجه قرار بگیرد ، روابط اقشار جامعه را با یک حس مشترک تقویت و ضمن جبران نارسايي‌ها و برآوردن نیازهای مادی و معنوی جامعه و ایجاد همدلی و همبستگی در جامعه پایه های جامعه اسلامی را مستحکم تر خواهد کرد و آثار و برکات فراوانی خواهد داشت .
بهر حال در چند سال اخیر در راستای فرهنگ سازی نیکوکاری در جامعه شاهد فعالیت های هدفمند بسیاری بوده ایم که به منظور حمایت از اقشار کم درآمد و محروم جامعه در قالب حرکت های مردمی و البته معمولا با همراهی نهادهای دولتی بوده است ولی تاکید روی سمت و سوی مردمی کردن و فرهنگ سازی نیکوکاری است تا تاثیر گذاری پایداری داشته باشد.
اما باید توجه داشته باشیم که انجام کارهای خیر و نیکوکاری در جامعه ما نباید به مناسبت های خاص محدود باشد بلکه تلاش بکنیم تا در تمام طول سال نیکوکاری ادامه داشته باشد.
نویسنده: نورمحمد دانشمند/ 12 شهريور 96
دیدگاه‌ها
معتقدم : بنی آدم هنوز هم اعضای یکدیگرند ...