ترکمن سسی - بهرام جرجانی - کمتر صحنه‌ای به‌اندازه حضور پرشور ترکمن‌های اهل سنت در حرم مطهر امام رضا (ع) نماد وحدت ملی و دینی ایران است. کافی‌ست ایام خاصی مثل دهه کرامت سری به صحن‌ها بزنی؛ کاروان‌هایی از ترکمن‌صحرا، با لباس‌های محلی و قلب‌هایی لبریز از شوق، خود را به «آستان رضا» می‌رسانند.
این تصویر، صرفاً یک رسم مذهبی نیست؛ یک پیام تاریخی است: محبت اهل‌بیت، مرز مذهبی نمی‌شناسد.
در تاریخ نیز ریشه این ارادت روشن است. بسیاری از علمای اهل سنت، از «ابن حجر هیتمی» (الصدیق، ص ۳۵۷) تا «قاضی نورالله شوشتری» در مجالس المؤمنین، امام رضا (ع) را نه فقط پیشوای شیعیان، که «عالمی ربانی و وارث علم نبوی» دانسته‌اند. برای ترکمن‌ها که پیرو مذهب حنفی‌اند، همین جایگاه علمی و نسب شریف امام از نسل پیامبر (ص) کافی بوده تا احترام و عشق عمیقی نسبت به او شکل بگیرد.
زیارت امام رضا در میان ترکمن‌ها اغلب با نذر و حاجت همراه است. بسیاری از خانواده‌های ترکمن باور دارند که «زیارت رضا» دل را آرام و زندگی را گشاده می‌کند. جالب است که در منقبت‌خوانی‌های ترکمنی، بارها نام «علی‌رضا» با لحنی آمیخته به احترام و اشتیاق برده می‌شود؛ گویی امام رضا در ناخودآگاه جمعی ترکمن‌ها، همانقدر نزدیک است که در ذهن یک زائر شیعی.
از منظر تقریب مذاهب، این محبت معنوی یک سرمایه استراتژیک است. آنچه ترکمن‌ها در عمل نشان داده‌اند، همان است که قرآن فرموده: قُل لا أَسأَلُكُم عَلَيهِ أَجرًا إِلّا المَوَدَّةَ فِي القُربى (شوری: ۲۳). یعنی محبت به خاندان پیامبر، نه یک انتخاب مذهبی، بلکه یک وظیفه ایمانی است.
امام رضا (ع) در زندگی و سیره خود، همواره نماد گفت‌وگو و همزیستی بود. مناظرات ایشان با دانشمندان ادیان و مذاهب در مرو (عیون أخبار الرضا، شیخ صدوق) گواه همین روحیه است. امروز نیز این سیره می‌تواند الگوی ما باشد: اهل‌بیت، پلی میان مذاهب هستند نه دیواری میانشان.
ترکمن‌ها با محبت صادقانه‌شان به امام رضا، عملاً نشان داده‌اند که وحدت، فقط یک شعار سیاسی نیست؛ ریشه در فرهنگ مردم دارد. این میراث ارزشمند اگر توسط رسانه‌ها و نخبگان تقویت شود، می‌تواند الگویی الهام‌بخش برای جهان اسلام باشد؛ جهانی که بیش از هر زمان دیگر به «محبت بی‌مرز» نیاز دارد.
✍️ بهرام جرجانی
کارشناس حقوق و فعال اجتماعی
Legal Expert | Social Justice Advocate
- نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- نظرات حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های اسلامی منتشر نمی‌شود.
- نظرات بعد از ویرایش ارسال می‌شود.