ترکمن سسی : بهرام جرجانی ( تراج) - تضاد در سیاست های اعلامی و اعمالی رجب طیب اردوغان و ترکیه در قبال مسئله فلسطین و اسرائیل باب جدیدی از ناسازی رفتارسیاسی سیاستمداران جهان را گشوده است
.
همزمان با پروسه انتخابات در اسرائیل که پیش بینی ها دلالت بر شکست نتانیاهو و روی کار آمدن دولت جدید داشتند، اردوغان در حرکتی تاکتیکی بیان داشته بود: "نتانیاهو هیچ وقت دوست ما نبوده و نخواهد بود، به مبارزه با نتانیاهو ادامه خواهیم داد" که علاوه بر کسب پرستیژ در افکار عمومی جهان اسلام با سوءاستفاده از آرمان فلسطین، پیامی به دولت جدید اسرائیل نیز محسوب می‌شود که اردوغان، تنها دشمن نتانیاهو بوده نه دولت و حاکمیت اسرائیل و می‌تواند دوست خوب دولت جدید اسرائیل باشد.
در واقع طرز رفتار ترکیه و در رأس هرم سیاسی آن اردوغان در مسائل سیاسی و مناقشات بین برخی دولت ها عیناً توصیف کننده ضرب المثل "یکی به نعل و یکی به میخ زدن" است، همانطور که عادی سازی روابط بین اسرائیل و امارات متحده عربی، بحرین و سودان را به شدت محکوم کرد لکن رفتار وی در مورد روابط نزدیک بین اسرائیل و مراکش بسیار متفاوت بود، از طرفی خود را حامی فلسطین و مردم فلسطین می نامد و از اقدامات اسرائیل علیه مردم فلسطین انتقاد می کند ولی بیشترین مراوده تجاری را با اسرائیل دارد (تجارت بین اسرائیل و ترکیه در سال 2019 به 5.5 میلیارد دلار رسید. به عبارت دیگر ترکیه ششمین شریک تجاری بزرگ اسرائیل است)، به دیدار محمود عباس در فلسطین می رود و از دولت خودگردان و مردم فلسطین حمایت می کند و تنها دو روز بعد از این دیدار یعنی در تاریخ 21تیرماه سال جاری طی تماس تلفنی با رئیس جمهوری جدید اسرائیل و تبریک انتخاب وی، آرزوی برقراری روابط بهتر با اسرائیل را می کند، در اعتراض به حملات اسرائیل در سال 2018 سفارت خود را در آن کشور بسته و سفیر خود را فرامیخواند لکن مشاور اردوغان آقای مسعود جاشین در دسامبر 2020 در مصاحبه ای اعلام می دارد "اگر اسرائیل یک قدم جلو بیاید، ترکیه می تواند دو قدم جلو برود، اگر چراغ سبزی ببینیم ترکیه دوباره سفارتخانه را بازگشائی کرده و سفیر ما باز می گردد شاید در ماه مارس بتوانیم روابط دیپلماتیک را به صورت کامل احیا کنیم".
29 اردیبهشت 1400 رجب طیب اردوغان در گفت وگویی با جوانان تُرک، مدعی می شود: «من طی 40 سال گذشته زندگی سیاسی خود را به‌ویژه با مقابله با اینها گذراندم. وقتی بحث از فلسطین می‌شود، ریه‌هایم انگار به صدا در می‌آیند. در مجمع عمومی سازمان ملل روی نقشه نشان دادم که این دولت تروریستی اسرائیل از سال 1947 تاکنون سرزمین‌های فلسطین را چگونه اشغال کرده است، لکن این ادعا بیش از 50 روز دوام نمی آورد و به نقل از خبرگزاری TRT که وب‌سایت رسمی سازمان رادیو و تلویزیون دولتی ترکیه است: «رئیس‌جمهوری ترکیه در تماس تلفنی با همتای اسرائیلی خود به پتانسیل همکاری بین دو کشور در زمینه‌های مختلف به‌ویژه انرژی، گردشگری و فناوری اشاره کرد. اردوغان به اسحاق هرتزوگ بابت آغاز زمامداری وی به‌عنوان رئیس‌جمهور اسرائیل تبریک گفت و بر اهمیت روابط ترکیه-اسرائیل برای امنیت و ثبات خاورمیانه تاکید کرد». این اقدامات و نوع رفتار سیاسی نشان می‌دهد که سیاستگذاری خارجی دولت اردوغان بر حفظ دولت محمود عباس در فلسطین و بهره‌برداری از این دولت و نیز آرمان آزادی فلسطین برای ادامه دولت حزب عدالت و توسعه در ترکیه حتی با توسل به بهبود روابط با اسرائیل استوار است.
رفتار اردوغان در قبال حمله کماندوهای اسرائیلی به کشتی حامل کمک های بشردوستانه به غزه(کشتی صلح) در سال 2010 که منجر به کشته شدن 10تن از شهروندان ترکیه شد مشابه رفتار فراموشکارانه ایشان در قبال شیمون پرز می باشد، چنانکه در سال 2007 اردوغان میزبان شیمون پرز در صحن مجلس ترکیه بود که با سخنرانی پرز همراه گشت و در سال 2009 و در اجلاس داووس به نزاع و جنگ نمایشی (زیرا دو کشور بهترین روابط اقتصادی را با هم داشتند) با یکدیگر پرداختند.
سیاست خارجی ترکیه در قبال روسیه و آمریکا نیز بر پایه شعار"آنچه من می گویم انجام بده، آنچه را که من انجام می دهم، انجام نده" استوار است، روزی هواپیمای روسیه را با موشک می زند و به آغوش آمریکا پناه می برد و روزی دیگر از ترس تحریم های ترامپ (به دلیل خرید سامانه موشکی اس400 از روسیه) به دیدار با پوتین می شتابد. در واقع اردوغان و حاکمیت سیاسی ترکیه سیاست نیرنگ سازی در روابط خارجی را در حد اعلای خود به کار گرفته اند، دو یا چندگانگی و به نوعی سردرگمی در رفتارسیاسی اردوغان و ترکیه در قبال کشورهایی چون روسیه، آمریکا و اسرائیل معلول همان نیرنگ سازی در روابط است که با برملا شدن هر یک از اقدامات سعی در عادی سازی عجولانه دارند که منجر به سردرگمی در رفتارسیاسی این کشور و رئیس جمهوری آن گشته است. سیاستگذاری خارجی دولت ترکیه که بطور مطلق تحت سلطه رجب طیب اردوغان قرار دارد، تنها یک هدف را پیگیری می‌کند که همان ادامه حاکمیت ایشان در ترکیه همراه با نمایش برتری قدرت ترکیه است، اعتماد و تکیه شهروندان جهان اسلام به رجب طیب اردوغان در مسئله آرمان فلسطین را می‌توان مصداق "تکیه بر مترسکی است که عاشق کلاغی شده که هر روز محصول مزرعه را می خورد". به دلیل همین رویکرد، تناقض و ناسازگاری شدید میان سیاست‌های اعلامی و سیاست‌های اعمالی ایشان را باید زنگ هشداری برای سایر دولت‌های منطقه به‌خصوص سیاستگذاران ارشد ایرانی برشمرد که در دام نیرنگ‌های رجب طیب اردوغان گرفتار نشوند.
در انتها لازم به ذکر است طی ماه های اخیر به دلیل اشتباهات فاحش سیاسی دولت ترکیه، اقتصاد این کشور در سراشیبی ناشی از تحریم های اروپا و آمریکا قرار گرفته و طبق اعلام موسسه اعتبارسنجی مشهور «مودیز» (Moody’s) رتبه اعتباری ترکیه را به B1 کاهش داد، یعنی رتبه‌ای که حتی از برخی کشورهای قاره آفریقا هم پایین‌تر است که نشان‌دهنده این موضوع است که رویکرد ناسازگار دولت ترکیه در سیاست خارجی خود همچنین دخالت ها و اقدامات سیاسی و نظامی این کشور باعث کاهش اعتماد جهان به این کشور و حاکمان فعلی آن شده است.
بهرام جرجانی
فعال اجتماعی. مقطع دکتری رفتارحرکتی
- نظرات خود را با حروف فارسی تایپ کنید.
- نظرات حاوی مطالب کذب، توهین یا بی‌احترامی به اشخاص، قومیت‌ها، عقاید دیگران، موارد مغایر با قوانین کشور و آموزه‌های اسلامی منتشر نمی‌شود.
- نظرات بعد از ویرایش ارسال می‌شود.